Hỡi người đời, anh phải tự biết anh. Tiểu thuyết đó là cuốn Aurora Leigh mà tác giả là E. Bạn bảo: "Được, cứ cho rằng tôi chịu gắng sức để chiến đấu, rằng tôi đã suy nghĩ kỹ và hiểu kỹ những lời nhận xét có giá trị của ông, thì tôi phải bắt đầu bằng cách nào đây?".
Vì vậy, theo thiển ý, công việc phải làm trước hết trong ngày là coi chừng bộ óc ta làm việc. Nhưng, mặt khác, chương trình là một chương trình mà nếu không tôn trọng nó thì nó thành một trò chơi mất. Ở trên tôi đã có dịp nói đến khoảng thời gian mênh mông là 44 giờ từ 2 giờ chiều thứ 7 đến 10 giờ sáng thứ 2.
Bây giờ tôi xem ông ta sử dụng 16 giờ đó như thế nào. Nhưng trước khi bắt đầu bạn cho phép tôi dặn nhỏ mấy lời này: Đừng khoe khoang gì nhiều về việc đương làm và đừng tỏ vẻ buồn bả, đau đớn về nỗi hết thảy người đời không biết sống cho ra sống, và nhất định bỏ phí biết bao thì giờ mỗi ngày.
Không có gì xảy ra tới thân thể, tâm hồn ta mà không đi qua bộ óc của ta, ta thấy vui hay buồn cũng nhờ óc, nên kiểm soát trí óc là việc quan trọng nhất. Tôi hoàn toàn tin chắc rằng phần đông người ta thiếu suy nghĩ hơn là thiếu cái gì khác. tôi nói vậy và buồn mà nhận rằng phần đông người ta không đọc thơ.
Mặc dầu vậy, tôi vẫn phải viết vì cần phải viết. Tôi nhận rằng câu ấy khó nói vô cùng vì quần vợt quan trọng hơn cái linh hồn bất diệt nhiều lắm. Vậy lúc đầu, xin bạn đừng làm nhiều quá.
Tôi phải kể lể việc riêng như vậy để khỏi bị buộc tội làm thương tổn quyền lợi của các nhà báo, khi tôi chống thói đọc báo trên xe buổi sáng. Bạn quên cả bạn bè cùng mệt nhọc, và buổi tối đó thấy thú vị làm sao. Thế này thì khó chịu thật.
Loại sách để học đó ở Luân Đôn không thiếu gì. Bạn cho điều đó là tự nhiên phải không? Vậy thì tại sao bạn lại ngạc nhiên khi tôi bảo rằng mỗi ngày trung bình bỏ ra một giờ luyên trí, sẽ làm cho óc bạn hoạt động hăng hái lên luôn luôn? Mỗi tuần, trong sáu buổi sáng, mỗi buổi sáng để dành ít nhất là nửa giờ và trong ba buổi tối, mỗi buổi được giờ rưỡi, tổng cộng bảy giờ rưỡi.
Khi bạn ở nhà ra đi, bạn tập trung tư tưởng vào một vật nào đó (mới đầu, vào bất cứ vật nào cũng được). Tôi chắc chắn có nhiều người rất tốt, nếu bắt buộc lựa chọn trong hai điều, một là đọc tập "Thiên đàng đã mất" (tập thơ của Milton - người Anh kể về tổ tiên loài người phải đày xuống cõi trần. trong chương trước, tôi đã kể tên Marc Aurele và Epictete.
Vậy mà tôi sẽ khuyên hoài bạn thân và cả kẻ thù của tôi phải đọc thơ rồi mới đọc những thể loại văn khác. Bạn phải phải phân biệt văn chương và sách nghiên cứu về những đầu đề không phải là văn chương. Nếu bạn không chịu khó suy nghĩ mệt nhọc 45 phút (mới đầu, công việc ấy chán lắm) thì một giờ rưỡi đọc sách mỗi đêm sẽ uổng lắm.
Tôi không hiểu tại sao như vậy. Y có thể không bao giờ tới thành La Mecque. Chúng ta ngỡ hành động theo lý trí, trong thực tế lại hành động theo tình cảm nhiều hơn.